SEFERİHİSAR JEOTERMAL ALANLAR VE JEOTERMAL SULAR VE KAPLICALARI

 

 Seferhisar jeotermal alanı, çok sayıda fay içerir. Bölgedeki tektonik oluşumlar genellikle neotektoniğin bir sonucudur. Fay ve kırıkların genel doğrultusu Kuzey Doğudan Güney Batıya doğru olmakla birlikte bunları diyagonal kesen faylar da bulunmaktadır Seferihisar jeotermal alanının Güney Doğuda su Dereboğazı yükselimi ile sınırlıdır. Burası bölgenin en yüksek kesimidir. Bölgenin önemli jeotermal alanlardan biri olan Cumalı-Tuzla jeotermal bölgesi, Güney Batıda Çubuklu Dağ çöküntüsünün sonunda yer almaktadır.

Jeotermal potansiyel açısından Ege bölgesinin önemli alanlarından biridir.

SEFERİHİSARIN JEOTERMAL POTANSİYELİ

Jeotermal potansiyel açısından Ege bölgesinin önemli alanlarından biri olan Seferihisar jeotermal alanının doğusu ve batısı genelde kumtaşı, şeyl ve yer yer de kireçtaşlarından oluşmuş yüksek tepelerle çevrilidir. Jeotermal akışkan ise, bu dağların eteğinde ve genelde Kuzey Doğu-Güney Batı yönlü uzanan faylar boyunca yüzeye çıkmaktadır. Bölgede birçok sıcak su çıkışı bulunmakla birlikte en önemlileri; Seferihisar, Tuzla ılıcası, Seferihisar, Cumalı kaplıcası, Seferihisar, Doğanbey kaplıcası ve Seferihisar, Karakoç kaplıcasıdır. Cumalı ve Tuzla sıcak su kaynaklarında meteorik su katkısının oldukça az olduğu ve ağırlıklı olarak denizel kökenli sular içerdiği, Doğanbey ve Karakoç sıcak su kaynaklarının ise ağırlıklı olarak meteorik kökenli olduğu yapılan çalışmalardan anlaşılmıştır.

Seferihisar-Karakoç-Doğanbey Tuzlası İzmir’in ikinci en yüksek kuyu ısısına sahip kaynağıdır. Sıcaklık 90-153 santigrat derece arasındadır. Buna en yakın değer Balçova Ilıcalarında 107-133 santigrat derece ölçülmüştür. Buna karşın doğal çıkış Seferihisar kaynaklarında 175lt/sn iken Balçova’da 60 lt/sn, Çeşme’de ise 42 lt/sn dir. Doğal çıkışta Seferihisar’da ısı 55-93santigrat derece ve debi 40 lt/sn’dir. Balçova’da ise bu değerler 63santigrat derece ve 31 lt/sn olarak ölçülmüştür. Bu değerler Seferihisar yöresinin termal su potansiyeline açıklık getirmektedir. 

SEFERİHİSAR KAPLICALARINDA RADYOAKTİF ETKİLER YOKTUR.

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun raporlarında, sularda radyoaktif etkilere rastlanmadığı belirtilmekte, İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji ve Hidroklimatoloji Anabilim Dalı’na göre de; suların bakteriyolojik yönden temiz olduğu, o nedenle de balneoterapi uygulamaları için spesifik kullanımlı tuzlu sular olarak kabul edilebileceği ifade edilmektedir. 

Bu tür termal suların bazı hareket sistemi ve cilt hastalıklarında korunma, tedavi ve rehabilitasyon amaçlı olarak hipertermal, izotermal ve hipotermal banyo kürleri olarak kullanılmasının verimli olduğu belgelenmektedir. Ayrıca aynı suların içerdiği belirli düzeydeki karbondioksit nedeniyle, suyun hava ile temasının engellendiği kapalı bir sistemle ulaştırıldığı, yeterli havalandırmanın sağlandığı ortamlarda, küvet uygulamalarında, bazı kardiovisküler hastalıklarda spesifik bir etkiye sahip olacağı da açıklanmaktadır. 

Seferihisar jeotermali, temiz ve şifalı su yönünden içme kürleri dışında kaplıca termalizmine uygunluk göstermesi, ayrıca şehir ısıtması ve sera işletmelerinde kullanılma açısından büyük bir enerji stoku durumundadır. 

Aynı zamanda yörede antik dönemlerden kalma kaplıca-hamam kalıntıları, geçmiş dönemlerde burada bir sağlık turizmi varlığını göstermektedir.

Cumalı Ilıcası: Seferihisar ilçe merkezinin 15 km güneydoğusunda Kavakdere köyü yakınlarında, birbirinden birkaç yüz metre uzaklıktaki kaynaklardan oluşan bu ılıcada suların sıcaklığı 55-65°santigrat derece arasında değişmektedir. Bol karbondioksit içeren tuzlu sulara sahip ılıca, romatizma ve deri hastalıkları, üst solunum yolları ve kırıklar için yararlı özellik taşımaktadır. Şuan bu ılıcada su atıl durumda kalmış virane hale gelmiş bir tesis ve hemen yanında bulunan Jeotermal Enerji Santralinden kaynaklı her hangi bir kaynaktan su çıkışı bulunmamaktadır. Bulunduğu alan arkeolojik sit alanı olmasından dolayı yapılaşmadan korunmuş olsa da Jeotermal Enerji Santrali yüzünden virane bir görünüm sergilemektedir.

Doğanbey Termal Alanı olarak adı geçen yöredeki kaplıca sularının 38-86°santigrat derece sıcaklığında, PH’ı 7,1, toplam mineralizasyonu 6,5 gr/lt, klorürlü, sodyumlu ve bromürlü metaborik asitli sular sınıfına girdiği; romatizma, eklem ve kireçlenme, deri, kalp-dolaşım hastalıkları, sinirsel yorgunluklar, solunum yolu, safra kesesi ve mide bağırsak hastalıklarına iyi geldiği belirlenmiştir. Termal suyun çıktığı alanda antik dönemden kalma tarihi bir hamam bulunmaktadır. Kavakdere ve Doğanbey sınırları içinde değerlendirilebilecek kapasitede 35 adet jeotermal alan yer almaktadır. Değerlendirilmediğinden büyük bölümü denize akan sıcak suyun turizm açısından önemi son yıllarda anlaşılmıştır. 

Doğanbey Kaplıcaları (Seferihisar ilçe merkezine 17 km); suyun niteliği, çevre özellikleri, denize ve antik yörelere yakınlığı, kolay ulaşılabilirliği ve Akdeniz ikliminin getirdiği avantajlarla yılın 12 ayı kullanılabilir bir kapasiteye sahiptir, dolayısıyla termal turizm çekiciliği çok yüksektir. 

Doğanbey Burnu: Deniz içinden çıkan suların sıcaklığı 48.5-89°santigrat derece, debisi 5lt/sn dir. 

Uyuz Ilıcası (Hamamı): Sular 55°santigrat derece sıcaklıkta, reaksiyonu asit ve tuzlu sular grubundandır. Litresinde 297 mgr serbest CO2 gazı vardır. Radyoaktivitesi 4,3 eman’dır. 

Gelinboğan Ilıcası: Debisi 3 lt/sn olan suların sıcaklığı 68°santigrat derece olup, kimyasal bileşimi Uyuz Ilıcası suları ile aynıdır. 

Ahmetçi Hamamı: İki kaynağın suları 55°C -57°C arasındadır, diğer kaplıcalarda olduğu gibi bol demir içermektedir. 

Hamamönü (Kelalan) Ilıcası: Denize 1 km uzaklıktaki ılıcanın suları, çevredeki diğer kaplıca sularıyla aynı kimyasal özellikleri taşır. Ilıca suları antik çağda büzlerle Karaköse’deki tarihi hamama getirilmiştir. Ulaşım için google haritalara Roman Geothermal Bath Ruins seferihisar yazdığınızda ulaşabilirsiniz.

Kelalan veya Hamamönü Kaplıcası Seferihisar'da keşfedilecek ve çocuklarınızla doğada güzel bir zaman geçirebileceğiniz eşsiz bir yerdir.

Kelalan veya Hamamönü Kaplıcası Seferihisar'da keşfedilecek ılıca alanlarından biridir. 

Kelalan veya Hamamönü Kaplıcası Seferihisar'da keşfedilecek kaynağından çıkan kaplıca sularını görebileceğiniz nadir yerlerden biridir.

Kelalan veya Hamamönü Kaplıcası iki virane hamamdan oluşuyor. Kadınlar ve Erkekler ayrı hamamlarda kaplıcanın tadını çıkarıyorlar. Hamamların bakımını gelen ziyaretçiler yaptığı gibi bakımsızlığına da yine ziyaretçiler neden oluyor.

Karakoç Kaplıcaları: Seferihisar’ın 17 km güneydoğusunda, eski Kavakdere-Ürkmez yolu üzerindedir. Kaplıcaların Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde de ünlü olduğu bilinmektedir. Ana kaynağın radyoaktivitesi 9,5 eman, çamur suyunun 4,7 emandır. Kaplıcaların sularında karbondioksit, sodyum klorür ve bikarbonat bulunur. Banyo olarak kullanıldığında romatizma, deri hastalıkları ve raşitizme, içme olarak kullanıldığında ise mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi geldiği ifade edilmektedir. Şu an için kullanılabilir 4 tane havuzu olan Karakoç kaplıcaları eski görkemli günlerinden eser kalmamıştır. Antik hamam ise ormanlaşmış ot ve çalılardan dolayı kolay kolay görülememektedir. Ulaşım için ise önünde eshot durağı olmakla beraber google haritalarda Karakoç Kaplucalari diye aratırsanız doğru yere yönlendiriyor.

Karakoç Ilıcası'nda iyi korunmuş bir hamam yapısı dikkati çekmektedir. Dikdörtgen plana sahip yapı batıda bir apsis ile sınırlanmaktadır. Güneybatı köşesinde apsise dayalı işlevini henüz anlamadığımız yuvarlak bir bölüm- güneydoğu köşesinde ise kare planlı, ana yapı ile bağlantılı ek bir bölüm görülmektedir. Yapının iç kısmında yarım yuvarlak ve dikdörtgen planlı, kemer ya da yarım kubbe örtülü nişler bulunmaktadır. Duvarlar tonozu taşıyan silmelere kadar korunmuş olup, alt sıradakileri daha büyük olan kesme taş bloklarla yapılmıştır. Yapının doğusunda palestraya ait olabilecek monolitik dört köşe sütunlar ve büyük blok taşlarla yapılmış kemerli kapı bölümü sazlıklar arasında belli olmaktadır. Roma İmparatorluk Çağı'na ait Karakoç Ilıcası ve çevresinde yapılacak çalışmalarla, bir antik kaplıca tesisinin nasıl çalıştığı iyice saptanabilecek, belki de geliştirilecek projelerle kaplıca eski işlevine kavuşabilecektir.

Karakoç kaplıcasının roma dönemi hamam kalıntısı